Podczas zawierania umów o świadczenie różnego rodzaju usług, konieczne jest dopracowanie kwestii finansowych, między innymi przedpłaty. W przypadku prostych, mało wartościowych usług takich jak dorobienie klucza, czy wykonanie fryzury, umowa taka nie jest konieczna. Sytuacje, gdy któraś ze stron rozmyśli się i zrezygnuje lub klient będzie niezadowolony z usługi, zdarzają się niezwykle rzadko i można im łatwo zaradzić. Istnieją dwie formy przedpłaty, które należy uwzględnić w swojej umowie, z użyciem właściwych, obowiązujących prawnie terminów.
Czy przedpłata jest konieczna?
Prowadząc biznes dowolnego rodzaju, przedsiębiorca musi dbać o to, by wykonywać s woje usługi jak należy, i aby dostawać za nie godziwe wynagrodzenie w terminie. Umowa oraz przedpłata są dla niego zabezpieczeniem na wypadek gdyby wykonał usługę, a klient nie chciał zapłacić za nią pełnej kwoty – bo na przykład rozmyślił się, lub dana usługa przestała mu się podobać. W polskim prawie nie ma obowiązku sporządzania umów przy każdorazowym świadczeniu usług. Nie ma również obowiązku wpłacania przedpłaty ani żądania jej. Umowa pomiędzy klientem a wykonawcą powinna zawierać ustalone obopólnie i polubownie dane dotyczące wykonawstwa danej usługi. Może również zawierać informacje o zaliczce lub zadatku jako formie przedpłaty. Gdy zawiera się umowę w formie pisemnej, należy świadomie operować terminem zadatek i zaliczka, jako że będą one w przyszłości podstawą do roszczeń w przypadku niewywiązania się z usługi.
Zaliczka czy zadatek?
Jeśli uwzględniana jest przedpłata w umowie, obie strony muszą uzgodnić kwotę, na jaką opiewać będzie dana usługa. Muszą również ustalić jakąś odgórną kwotę, na przykład procentową, będącą częścią sumy całej umowy, wynegocjowanej przez strony. Prawo nie określa, ile ma wynosić zadatek czy zaliczka. Może to być symboliczna złotówka, a może być 70% wartości całej usługi. Wszystko zależy od tego, co jest przedmiotem umowy, i na co zgodzą się obie strony. Zaliczka jest preferowana w sytuacjach, gdy przedsiębiorca chce zaliczyć ułamek kwoty usługi na poczet zakupu materiałów czy opłacenia innych usług niezbędnych do rozpoczęcia pracy. Zaliczka przeważnie ma charakter zwrotny, choć oczywiście wszystko zależy od tego, co zawiera umowa. Jeśli przykładowo, umowa opiewa na kupno mieszkania, to gdy klient odstąpi od umowy bez podania przyczyny, deweloper może mu zwrócić tę zaliczkę, ponieważ bez problemu sprzeda to mieszkanie komuś innemu. Jeśli jednak zleca się usługodawcy wykonanie protezy zębów, wówczas preferowany byłby bezzwrotny zadatek. Pokryje on koszt wykonania protezy. W sytuacji, gdyby klient nie wpłacił reszty umówionej kwoty i zrezygnował z usługi, wykonawca nie musi oddawać mu zadatku, ponieważ już zainwestował go w materiały i robociznę.
Co daje przedpłata?
Przedpłata ma charakter zabezpieczenia finansowego interesów obu stron. Dla klienta przedpłata stanowi pewność, że usługa zostanie wykonana na czas, że będzie wykonana właściwie, i że wykonawca na ten sam czas nie umówi innego klienta, który mógłby „wyprzeć” wykonanie poprzedniej usługi. Z drugiej strony, przedpłata zabezpiecza też wykonawcę przed nieuczciwymi lub zwyczajnie niesłownymi klientami. Takimi, którzy umawiają się na wizytę lekarską i nie przychodzą bez informacji o tym, lub którzy zlecają wykonanie drogiej rzeczy, a potem jej nie odbierają, bo nagle zmieniają zdanie. Tylko porządnie skonstruowana umowa oraz określenie kwoty przedpłaty są w stanie faktycznie zwrócić wykonawcy przynajmniej część poniesionych kosztów i jakoś zrekompensować mu poniesioną pracę, czy stracony czas. Coraz częściej na zadatek jako formę bezzwrotnej przedpłaty decydują się właściciele różnych gabinetów dla swoich nowych klientów. Bywa tak, że klienci umawiają terminy i zapominają o nich, lub umawiają się w wielu miejscach jednocześnie. W takiej sytuacji właściciel firmy jest stratny, ponieważ mógłby w tym czasie obsłużyć innego klienta i zarobić na nim. Bez względu na motywy obu stron – przedpłata jest zawsze dobrym sposobem.
